Fundacja rodzinna to jeden z rodzajów fundacji, w której rodzina tworzy organizację, która zarządza i chroni ich majątek lub działa na rzecz dziedzictwa rodzinnego.

Tworzenie statutu: 

Pierwszym krokiem przy zakładaniu fundacji rodzinnej jest opracowanie statutu. W statucie powinny znaleźć się szczegóły dotyczące celów fundacji, sposobu zarządzania, nazwy, siedziby, składu zarządu oraz zarządu fundacji. Statut musi być zgodny z wymogami prawa fundacyjnego obowiązującego w Polsce.


Rejestracja: 

Aby fundacja rodzinna mogła rozpocząć działalność, musi być zarejestrowana w odpowiednim urzędzie. Rejestr fundacji rodzinnych prowadzi Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Wniosek o rejestrację fundacji rodzinnej w rejestrze fundacji rodzinnych składa się w biurze podawczym ww. sądu lub wysyła pocztą na adres sądu. Od zgłoszenia fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych pobiera się opłatę w kwocie 500 zł, którą uiszcza się na rachunek bankowy sądu rejestrowego.

Jak wygląda wniosek o wpis: 

Wniosek o wpis w rejestrze fundacji rodzinnych składa się na urzędowym formularzu RFR-W – Wniosek o rejestrację fundacji rodzinnej w rejestrze fundacji rodzinnych.

Pozostałe formularze, które są załącznikami do wniosku to:

– RFR-WA – jednostki terenowe fundacji rodzinnej, o ile zostały utworzone,

– RFR-WB – członkowie zgromadzenia beneficjentów,

– RFR-WL – pełnomocnik fundacji rodzinnej, o ile został powołany,

– RFR-WK – zarząd/rada nadzorcza fundacji rodzinnej – załącznik dotyczący członków zarządu jest obowiązkowy; dotyczący rady nadzorczej – o ile została ustanowiona,

– RFR-WM – przedmiot wykonywanej działalności gospodarczej przez fundację rodzinną – o ile fundacja rodzinna prowadzi działalność gospodarczą. 

Wypełnienie tego załącznika nastręcza najwięcej problemów. Art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej stanowi, że fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie:

1) zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;

2) najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;

3) przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;

4) nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;

5) udzielania pożyczek:

a) spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcj

b) spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,

c) beneficjentom;

6) obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;

7) produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;

8) gospodarki leśnej.

Natomiast formularz RFR-WM wymaga określenia konkretnych kodów i opisów przedmiotu działalności gospodarczej wedle PKD 2007. Sąd rejestrowy bada, czy kod i opis przedmiotu działalności zgłoszony we wniosku jest zgodny z art. 5 ustawy. Nie ma jednak w PKD 2007 kodów, które by wprost odpowiadały wymienionemu powyżej zakresowi działalności. Należy wybrać najbardziej zbliżone.


Podsumowanie
Fundacje rodzinne są interesującym sposobem na ochronę majątku rodzinnego i realizację spuścizny rodzinnej. Przy ich zakładaniu konieczne jest uwzględnienie zarówno aspektów prawnych, jak i podatkowych. Konieczne jest skonsultowanie się z prawnikiem lub doradcą podatkowym, aby upewnić się, że fundacja rodzinna jest utworzona w sposób prawidłowy i efektywny podatkowo. Dbałość o te aspekty pomoże zapewnić stabilność i zrównoważony rozwój fundacji rodzinnej.